26 Μάι Καρδιακή Ανεπάρκεια
Η καρδιακή ανεπάρκεια είναι ένα σύνδρομο που χαρακτηρίζεται από τη μειωμένη συσταλτική ικανότητα της καρδιάς. Η καρδιά αδυνατεί να εξωθήσει αρκετό αίμα στο σώμα με αποτέλεσμα να εμφανίζονται συμπτώματα όπως δύσπνοια, κόπωση και κατακράτηση υγρών. Η καρδιακή ανεπάρκεια έχει μια ποικιλία αιτιών που μπορεί να την προκαλέσουν.
* Έμφραγμα του μυοκαρδίου
Μετά από ένα έμφραγμα του μυοκαρδίου τμήμα του καρδιακού μυός καταστρέφεται και αναπτύσσεται ουλή. Το τμήμα αυτό του καρδιακού μυός δεν μπορεί πλέον να συσπαστεί καλά με αποτέλεσμα την μειωμένη συσταλτικότητα της καρδιάς. Ανάλογα με το μέγεθος του εμφράγματος αυτό μπορεί να οδηγήσει σε καρδιακή ανεπάρκεια.
* Υψηλή αρτηριακή πίεση
Όταν υπάρχει υψηλή αρτηριακή πίεση, η καρδιά λειτουργεί υπό μεγάλη πίεση. Αυτό οδηγεί σε υπερτροφία του καρδιακού μυός. Ο καρδιακός μυς γίνεται πιο παχύς και δύσκαμπτος, γεγονός που μειώνει την συσταλτική ικανότητα της καρδιάς.
* Βαλβιδοπάθειες
Όταν οι βαλβίδες της καρδιάς δεν κλείνουν σωστά ή εμφανίζουν στένωση, η καρδιά πρέπει να δουλέψει ισχυρότερα. Η υπερφόρτιση της καρδιάς μπορεί να οδηγήσει σε καρδιακή ανεπάρκεια.
* Αρρυθμίες
Όταν υπάρχουν καρδιακές αρρυθμίες ο καρδιακός ρυθμός μπορεί να είναι πολύ γρήγορος, πολύ αργός ή ακανόνιστος, γεγονός που μπορεί να συμβάλει στην ανάπτυξη καρδιακής ανεπάρκειας.
* Μυοκαρδιοπάθειες
Λόγω κάποιων παθήσεων, ο καρδιακός μυς μπορεί να παχύνει και να γίνει δύσκαμπτος ή να λεπτύνει και να διαταθεί. Η συσταλτική ικανότητα της καρδιάς ως εκ τούτου μειώνεται και μπορεί να οδηγήσει σε καρδιακή ανεπάρκεια. Τα αίτια των παθήσεων του καρδιακού μυός μπορεί να οφείλονται σε γενετική ανωμαλία, αλλά μπορεί να προέλθουν και από επίκτητους παράγοντες από τοξικές ουσίες όπως είναι το αλκοόλ και η χημειοθεραπεία.
Η αδυναμία της καρδιάς να εξωθήσει επαρκή ποσότητα αίματος μπορεί να οδηγήσει σε μειωμένη αιμάτωση όλων των οργάνων του σώματος. Εξ’ αιτίας αυτού, τα όργανα (π.χ. νεφροί) που αιματώνονται λιγότερο, προσλαμβάνουν λιγότερα θρεπτικά συστατικά, με αποτέλεσμα την έκπτωση της λειτουργίας τους. Επιπλέον, μπορεί να κατακρατηθεί υγρό (ανάπτυξη οιδήματος), επειδή η καρδιά αδυνατεί να εξωθήσει επαρκώς το αίμα. Η κατακράτηση υγρών λόγω μειωμένης λειτουργικής ικανότητας της αριστερής κοιλίας της καρδιάς μπορεί να οδηγήσει σε κατακράτηση υγρού στις κυψελίδες των πνευμόνων (πνευμονικό οίδημα). Όταν η δεξιά κοιλία αδυνατεί να εξωθήσει επαρκώς το αίμα, υπάρχει κατακράτηση υγρών στην κοιλιά (ασκίτης) και στα κάτω άκρα (οιδήματα κάτω άκρων).
Αν υπάρξει έκπτωση της λειτουργικής ικανότητας της καρδιάς, μπορεί να αναπτυχθούν σημεία και συμπτώματα, τα συνηθέστερα των οποίων είναι:
* Κόπωση
* Δύσπνοια, κυρίως κατά την προσπάθεια.
* Πρησμένα άκρα (στους αστραγάλους)
* Αύξηση σωματικού βάρους
* Δυσκολία κατά τον ύπνο
* Βήχας
Άλλα συμπτώματα που επίσης μπορεί να εμφανιστούν είναι:
* Καρδιακές αρρυθμίες
* Ψυχρά άνω και κάτω άκρα
* Μειωμένη όρεξη
* Αίσθημα δυσφορίας στο στήθος
* Μετεωρισμός κοιλίας (λόγω ασκίτη)
Τα παραπάνω συμπτώματα μπορεί να προέρχονται και από άλλες παθήσεις εκτός από την καρδιακή ανεπάρκεια, οπότε καλό θα είναι να συμβουλευθείτε κάποιον ειδικό ιατρό, αν τα συμπτώματα δεν υποχωρούν ενώ κάποιος ασθενής είναι σε αγωγή για την καρδιακή του ανεπάρκεια.
Η Καρδιακή Ανεπάρκεια, λοιπόν, έχει πολλά αίτια και η σοβαρότητα του συνδρόμου μπορεί να ποικίλει.
Τα κλινικά αίτια του συνδρόμου, η πρόγνωση και η επίδραση του στην ποιότητα και στη διάρκεια της ζωής των ασθενών επίσης ποικίλουν. Σε γενικές γραμμές, θα μπορούσαμε να πούμε ότι η συγκεκριμένη διαταραχή μειώνει την ποιότητα της ζωής. Για το λόγο αυτό, η εξατομικευμένη θεραπεία των ασθενών είναι ζωτικής σημασίας. Η θεραπεία συμπεριλαμβάνει την αναζήτηση της αιτίας της καρδιακής ανεπάρκειας, την διάγνωση, την συνταγογράφηση συγκεκριμένης φαρμακευτικής αγωγής καθώς και την υιοθέτηση ενός υγιεινού τρόπου ζωής.
Οι θεραπευτικές επιλογές έχουν αυξηθεί τα τελευταία χρόνια: ανάπτυξη νέων φαρμάκων ή/και η χρήση εμφυτεύσιμων συσκευών. Ως εκ τούτου, ολοένα και περισσότεροι άνθρωποι με καρδιολογικά προβλήματα μπορούν να έχουν καλύτερα και περισσότερα χρόνια ζωής.
Η πρόγνωση των ασθενών με καρδιακή ανεπάρκεια έχει βελτιωθεί την τελευταία δεκαετία. Όμως, η σταδιακή έκπτωση της λειτουργικότητας της καρδιάς μπορεί να επιβραδυνθεί, αλλά συχνά η πλήρης πρόληψη δεν είναι δυνατή. Η επιδείνωση των συμπτωμάτων και οι επαναλαμβανόμενες νοσηλείες, παρά την βέλτιστη θεραπευτική αγωγή, καταδεικνύουν τη βαρύτητα της νόσου.
Για την καθυστέρηση της εξέλιξης του συνδρόμου είναι σημαντικό να υιοθετούμε ένα υγιεινό τρόπο ζωής επιπλέον της ενδεικνυόμενης θεραπείας. Σωστές διατροφικές συνήθειες, περιορισμός της πρόσληψης υγρών, σωστό βάρος, άσκηση και διακοπή του καπνίσματος είναι τα απαραίτητα μέτρα που πρέπει να λαμβάνονται.
* Διατροφή
Σωστή διατροφή, με άλλα λόγια: ποικιλία στην διατροφή και όχι υπερκατανάλωση τροφών, λιγότερη πρόσληψη κορεσμένων λιπών, φρέσκα φρούτα και λαχανικά, κρέας, ψάρι και αυγά. Συνιστάται να μην καταναλώνετε πάνω από 2400 mg νατρίου ανά ημέρα, που αντιστοιχεί σε 6 grams (6000 mg) άλατος. Ο περιορισμός στην πρόσληψη νατρίου βοηθάει τον οργανισμό να μην κατακρατάει υγρά.
* Πρόσληψη υγρών
Στον ασθενή με καρδιακή ανεπάρκεια δίνεται συνήθως η οδηγία για περιορισμένη πρόσληψη υγρών. Αυτή συνήθως κυμαίνεται από μέγιστη πρόσληψη υγρών που δεν θα πρέπει να ξεπερνάει τα 1,5 με 2 λίτρα την ημέρα, συμπεριλαμβανομένων τόσο των υγρών που πίνει όσο και αυτών που λαμβάνει από την υπόλοιπη ημερήσια διατροφή του.
* Σωματικό βάρος και άσκηση
Η παχυσαρκία κάνει κακό στην καρδιά. Η απώλεια βάρους είναι απαραίτητη. Η διατήρηση του φυσιολογικού βάρους είναι πολύ σημαντική. Η σωματική άσκηση για τουλάχιστον 30 λεπτά την ημέρα μπορεί να συμβάλει στην επίτευξη και την διατήρηση του φυσιολογικού βάρους και εξασφαλίζει την βελτίωση της λειτουργικότητας της καρδιάς, σε περίπτωση που ο θεράπων ιατρός το συνιστά. Βάδισμα, κολύμπι και ποδήλατο αποτελούν καλές δραστηριότητες.
* Κάπνισμα
Με το κάπνισμα τα αιμοφόρα αγγεία του σώματος συστέλλονται και ως εκ τούτου το κάπνισμα κάνει κακό στην καρδιά. Στους ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια συνιστάται η διακοπή του καπνίσματος.